LUCHTVAART- &
OORLOGSMUSEUM TEXEL

De ELTA, de Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam, die werd gehouden van 1 augustus tot 15 september 1919 was volgens zeggen één van de mooiste tentoonstellingen over de luchtvaart na de Eerste Wereldoorlog, en... er was een link met Texel!

De tentoonstelling was een gezamenlijk project van Nederland, Engeland, Frankrijk en Italië, waarbij meer dan honderd vliegtuigen werden tentoongesteld. De toestellen werden gevlogen door talloze in die tijd bekende piloten, waaronder vliegers als Anthony Fokker en Sir John Alcock (hij maakte samen met Arthur Whitten-Brown de eerste non-stop vlucht over de Atlantische Oceaan). Ook verschillende befaamde piloten uit de Eerste Wereldoorlog zoals de Engelse vliegers Stanley Cockerell en Christopher Draper gaven acte de présence.

Luchtvaart was toen uiteraard nog niet zo ingeburgerd als nu en de belangstelling was dan ook groot; Er kwamen meteen al grote aantallen bezoekers op af, en toen de ELTA werd afgesloten was het totaal aantal bezoekers opgelopen tot ca. 1 miljoen!
Nederland had een groot aandeel in de organisatie waarbij Albert Plesman, de latere directeur van de KLM, voorzitter was van het dagelijks bestuur. De voor de tentoonstelling gebouwde expositiehallen zouden na het evenement in gebruik worden genomen door Anthony Fokker.

Dan nu de 'link met Texel'... In het museumarchief hebben we enkele fraaie foto’s van Italiaanse Società Anonima Nieuport-Macchi M.7's vliegboten op De Mok. De toestellen waren ter gelegenheid van de ELTA in Nederland, waarvoor ze uit Italië waren verscheept naar het marinevliegkamp. Daar werden de vliegboten in elkaar gezet en 'vliegklaar' gemaakt en overgevlogen naar Amsterdam. Uit veiligheidsoverwegingen kwamen de toestellen echter elke avond weer terug naar De Mok en de vliegers en het bijbehorende technische personeel bivakkeerde gedurende de tentoonstelling op het marinevliegkamp.

Op deze beschadigde maar bijzondere foto staat: "Ter herinnering van het bezoek van de Italiaansche vliegeniers aan het vliegkamp 'de Mok' te Texel (Holland)". Linksonder staat de naam Daniele Minciotti die samen met Umberto Maddalena en Raimondo Longo, één van de drie vliegers was van de Italiaanse toestellen. Omdat op de foto de datum 19 september staat geschreven, lijkt het erop dat de toestellen ook nog na afsluiting van de ELTA op Texel zijn geweest!
Verder is bekend is dat Umberto Maddalena in oktober 1919 met een Macchi M.8 vanaf De Mok naar Zweden is gevlogen…

Bron foto: Stefan de Vos