LUCHTVAART- &
OORLOGSMUSEUM TEXEL

"Gelukkig hebben we de foto’s nog…" is een vaak gehoorde uitspraak en dat geldt zeker voor iets dat vanaf de opening (1996) van het museum bij ons tentoongesteld is geweest. Sinds een paar jaar is het helaas uit de collectie... We hebben het over de cockpit van een bijzonder vliegtuig, de Fokker S-13.

Het museum had de cockpit in langdurige bruikleen, maar op 25 januari 2020 is deze weer teruggegaan naar de eigenaar. Jammer maar helaas. Gelukkig hebben we in het archief nog veel fraaie foto’s van het toestel, waarvan er meerdere hier op het vliegveld zijn gemaakt.

De Fokker S-13 met registratie PH-NEI op het vliegveld

De Fokker S-13 was bijzonder omdat er maar één exemplaar van is gebouwd. Het toestel was voorbestemd om in de jaren na de oorlog als opleidingsvliegtuig voor de toenmalige LLN (Leger Luchtmacht Nederland) te gaan vliegen. Ook werd overwogen het toestel geschikt te maken voor gebruik bij onder andere de Rijksluchtvaartschool.
Hoewel Fokker geestdriftig aan het werk ging om de S-13 te ontwikkelen én er van militaire zijde veel belangstelling voor was, liep het toch anders dan gedacht. De LLN had wel aangekondigd dat er in 1949 twintig toestellen op de begroting zouden komen te staan, maar verzuimde te vermelden dat er ook in het buitenland naar dit soort toestellen werd gekeken!

Het prototype van de S-13 werd op 10 december 1949 ingeschreven met de registratie PH-NDW in het BLR (Burger Luchtvaartuig Register) en vloog voor het eerst op 11 maart 1950.  Een maand later werd het toestel aangeboden aan de LLN en kreeg het de registratie D-101. Formeel was de S-13 echter niet in eigendom van de LLN en uiteindelijk werd er door de Luchtmachtstaf besloten om definitief af te zien van de aankoop.In plaats van de S-13 kwamen er in 1951 Beechcraft model 18 vliegtuigen naar Nederland, waarvan er 28 in bruikleen waren aangeboden in het kader van het MDAP (Mutual Defence Aid Programme) van de Amerikanen. En tja, daar kon Fokker natuurlijk niet tegenop…

De cockpit wordt opgehaald...

De S-13 bleek een sterk en makkelijk te vliegen toestel en werd daarom op 15 juni 1951 opnieuw opgenomen in het BLR met de registratie PH-NEI. Uiteindelijk werd duidelijk dat er voor dit toestel geen markt meer was en op 10 juni 1961 werd de registratie doorgehaald.
Via een zwervend bestaan kwam de cockpit uiteindelijk in het museum terecht, waar het bijna 24 jaar heeft gestaan!